Канстытуцыя 1996 г. (агульная характарыстыка). Прэзідэнтская палітычная сістэма РБ.

У замацаванні суверэнітэту нашай краіны асобае месца займае Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь,якая была прынята Вярхоўным Саветам 15 сакавіка 1994 г. Канстытуцыя суверэннай Беларусі стала важным крокам на шляху стварэння прававой дзяржавы, у якой забеспячэнне правоў і свабод чалавека з'явілася прыярытэтным накірункам дзейнасці ўсіх дзяржаўных органаў.

Канстытуцыя ўстанавіла новую — прэзідэнцкую форму дзяржаўнага кіравання, па якой Прэзідэнт з'яўляецца кіраўніком дзяржавы. У выніку праведзеных у рэспубліцы летам 1994 г. прэзідэнцкіх выбараў абсалютная большасць выбаршчыкаў (звыш 80%) аддалі свае галасы за Аляксандра Рыгоравіча Лукашэнку.

Аднак на шляху будаўніцтва маладой дзяржавы ўзніклі немалыя цяжкасці, якія былі звязаны з недакладнасцямі заканадаўства. У прыватнасці, недастаткова выразна праводзілася ў Канстытуцыі раздзяленне функцый і паўнамоцтваў паміж заканадаўчай і выканаўчай уладамі, што прывяло да абвастрэння ў другой палове 1996 г. унутрыпалітычнага крызісу ў краіне. 3 мэтай выйсця з яго Прэзідэнт рэспублікі А.Р.Лукашэнка выступіў з ініцыятывай правядзення рэспубліканскага рэферэндуму па пытанню прыняцця новай рэдакцыі Канстытуцыі і па некаторых іншых пытаннях. Рэферэндум адбыўся 24 лістапада 1996 г. На рэферэндум было вынесена 7 пытанняў: чатыры — Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь і тры — Вярхоўным Саветам. Па сутнасці, галасаванне давала адказ на пытанне: «Каго падтрымае беларускі народ — Прэзідэнта ці Вярхоўны Савет?»

За прыняцце Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь 1994 г. са змяненнямі і дапаўненнямі (новая рэдакцыя Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь), прапанаванымі Прэзідэнтам А.Р.Лукашэнкам, прагаласавала звыш 5 млн. чалавек, альбо 70,4% выбаршчыкаў. За адабрэнне пытання аб перанясенні Дня незалежнасці Рэспублікі Беларусь (Дзень Рэспублікі) з 27 ліпеня на 3 ліпеня (Дзень вызвалення Беларусі ад гітлераўскіх захопнікаў у Вялікай Айчыннай вайне) прагаласавала таксама большасць выбаршчыкаў.

Рэферэндум фактычна паклаў пачатак новаму этапу развіцця Беларусі. Паводле новай рэдакцыі Канстытуцыі Рэспубліка Беларусь абвяшчаецца ўнітарнай дэмакратычнай сацыяльнай прававой дзяржавай. Кіраўніком дзяржавы з'яўляецца Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь. Новая рэдакцыя Канстытуцыі 1994 г. пашырыла паўнамоцтвы Прэзідэнта. На гэтай падставе павысілася яго роля ў справе забеспячэння ўзаемадзеяння ўсіх галін улады: заканадаўчай, выканаўчай і судовай. Асаблівасцю беларускага варыянта размежавання ўлады з'явілася ўвядзенне прэзідэнцкай формы рэспублікі, замест парламенцкай.

Перш за ўсё прынцыповыя змяненні адбыліся ў структуры заканадаўчай улады. У прыватнасці, спыніў паўнамоцтвы Вярхоўны Савет Рэспублікі Беларусь. Замест яго ўтвораны двухпалатны Нацыянальны сход Рэспублікі Беларусь, які з'яўляецца прадстаўнічым і заканадаўчым органам улады. Ён складаецца з Палаты прадстаўнікоў і Совета Рэспублікі. Канстытуцыйны суд сочыць за адпаведнасцю Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь прымаемым у нашай краіне законам. Выканаўчую ўладу у нашай краіне ажыццяўляе Урад-Савет Міністраў Рэспублікі Беларусь, які фарміруе Прэзідэнт. Судовая ўлада належыць судам.

Рэспубліка Беларусь як унітарная дзяржава падзяляецца на адміністрацыйна-тэрытарыяльныя адзінкі (вобласці), кожная з якіх не мае статусу самастойнага дзяржаўнага ўтварэння. Разам з тым вобласці валодаюць пэўнай самастойнасцю ў рашэнні шэрага пытанняў спалучаючы агульнадзяржаўныя інтарэсы з інтарэсамі насельніцтва, якое пражывае ў вобласці. Наша рэспубліка з'яўляецца правовой дзяржавай таму, што дзейнасць усіх органаў улады, жыццё грамадства вызначаюцца Канстытуцыяй і адпаведнымі законамі, выкананне якіх з'яўляецца абавязковым для ўсіх. Тэрмін «сацыяльная дзяржава» азначае, што асноўнай мэтай Рэспублікі Беларусь з'яўляецца стварэнне ўмоў для свабоднага і годнага развіцця асобы і рэалізацыі яе інтарэсаў, якія суадносяцца з інтарэсамі грамадства. Замацаванне прыярытэту правоў чалавека над правамі грамадства, нацыі і дзяржавы — адна з самых адметных рыс Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь.

54. Народная гаспадарка Беларусі (сяр.80-х – 90-е гг.). У 1985 была вылучаная канцэпцыя паскарэння сац-эканаміч развіцці. Галоўныя рычагі: 1 Змены ў інвестыцыйнай палітыцы 2 Развіццё прыярытэтных галін машынабудавання 3 Змены ў эканаміч механізме 4 Актывізацыя чалавечага фактару Гэтая канцэпцыя не была рэалізаваная таму што машынабудаванне не зладзілася з пастаўленымі задачамі. У другой палове 80гг СССР сапхнуўся з вялікімі цяжкасцямі фінансавага характару (ЧАЭС, землятрус у Арменіі, паніжэнне коштаў на нафту, антыалкагольная кампанія). З 1987 пачынаецца рэалізацыя радыкальнай эканом рэформы (спроба пераходу да эканамічных метадаў кіравання вытворчасцю). Планаваўся пераход да гандлю сродкамі вытворчасці, новая палітыка коштаў. На Бел рэформа пачалася вельмі актыўна і да 88 амаль уся прамысловасць працавала на хозрасчете і самафінансаванні. Была высунутая ідэя рэгіянальнага хозрасчета але гэта прывяло да разбурэння гаспадарч. сувязяў. У канцы 80 СССР уступіў у эканаміч. крызіс: 1 тэхналагіч і тэхніч адсталасць (раней не прыкметная пры ўнутраных адносінах) прывялі да неканкурэнтаздольнасці прадукцыі 2 парушэнне гандлёвых сувязяў паміж рэспублікамі 3 Канверсія абароннай прамысловасці 4 Крызіс фінансавай сістэмы 5 самаадхіленне мае рацыю-у ад рашэння вырабляльных праблем

Читайте також:

Грамадска-палітычная сітуацыя на тэрыторыі Беларусі напярэдадні і падчас вайны 1812 г.

<== попередня сторінка	\|	наступна сторінка ==>
Абвяшчэнне незалежнасці Рэспублікі Беларусь.	\|	ЛІТЕРАТУРА

Не знайшли потрібну інформацію? Скористайтесь пошуком google:

Генерація сторінки за: 0.009 сек.