БИЛЕТ № 4

1. Дәрілік өсімдік шикізатын қабылдау ережелері және сұрыптау, сынаулардың талдауына арналған әдістері (МФ)

2. Жолжелкен жапырағынан тұратын “Плантаглюцид” фитопрепаратына микропрепарат қалай әзірлейді?

1 Кептіруден кейін шикізаттан құралған ДӨШ-ның біртекті партиясы құралады. (НҚ ). ДӨШ –н сұрыптау үстелдерде қолмен жүргізіледі. Шөпті сұрыптау кезінде сабағының қалын жақтарын, табиғи түсін өзгерткен жақтарын артық ұсақ ұнтақтарын алып тастайды. Гүлдерін сұрыптау – НҚ бойынша ұнтақталған шикізат қалдықтарын, ДӨШ кептірген кездегі түсінің өзгергендерінен тазалайды.

Жемістерін сұрыптау - әртүрлі өлшемдегі елеуіштермен тазалайды. Қоспалар елеуіш арқылы бөлінеді. Тұқымдарды тазалау –елеуіштері бар арнайы сепараторларда жүреді. Қоспаларды бөлу ортадан тепкіш күштің әсерінен және ауа ағымен өтеді. Тамыр мен тамырсабақтарды сұрыптау үшін сұрыптау ленталы – транспортер қолданылады. Ликоподияларды корпусы герметикалық жабылған және 3 елеуіші бар: жоғарғы жағы дәндері мен жапырақтарына арналған және жібек немесе капроннан жасалған саңлауы D=0,1 мм бар машинамен тазалайды.

Кеппеген шикізаттар – жақсы желденетін бөлмелерде жұқа қабат етіп жайылады.

Қатты кеуір кеткен ДӨШ ылғалдылығы жоғары бөлмелерде 1-2 тәулік ұсталынады.

Барлық сұрыптау операциялары сорғыш вентиляциясы (шаңдар жоғарғы тыныс жолдарын тітіркендіреді ) бар бөлмелерде өтеді .

Улы және күшті әсер ететін ДӨШ – мен жұмыс істеу кезінде (респиратор, марлілі таңғыш) қауіпсіздік ережесін сақтау қажет.

Дәрілік өсімдік шикізатының сапасы нормативті-техникалық қүжаттармен реттеледі. Нормативті - техникалық құжаттар дәрілік өсімдік шикізатының сапасының жан-жақты жоғарылауын қамтамасыз ету керек, ғылым мен техниканың жетістіктерін ескере отырып үнемі жетілдіріліп отыру керек.

Дәрілік құралдар мен дәрілік өсімдік шикізатына арналған нормативті-техникалық құжаттар келесі категорияларға бөлінеді:

1.Мемлекеттік стаңдарттар- көп тонналық өнім мен дәрілік өсімдік шикізатына арналып бекітіледі.

2.Фармакопеялық статьялар- денсаулық сақтау министрлігі медицинада қолдануға рұқсат берген сериялық өндірілетін дәрілік препараттар мен дәрілік өсімдік шикізатына арналған фармакопеялық статьялар.

3.Уақытша фармакопеялық статьялар- дәрілік өсімдік шикізатының алғашқы өндірістік түрлеріне арналып бекітіледі.

Фармакопеялық және уақытша фармакопеялық статьялар мемлекеттік стандартқа теңестіріледі жөне олардың күші Қазақстан Республикасында дәрілік препараттар мен дәрілік өсімдік шикізаттарды өндіретін, бақылайтын, қолданатын барлық мекемелерге жарайды.

4. Салалық стандарт- дәрілік препараттар мен дәрілік өсімдік шикізаттарының өндірісі мен тасымалдануына қойылатын қосымша техникалық талаптар бекітіледі (ғылыми-техникалық терминдер, жалпы техникалық құжаттар, технологиялық нормалау, қабылдау ережелері, орау, сақтау, тасымалдау ережелері)

Билет 5

1. Дәрілік өсімдік шикізатты микроскоптық зерттеуге дайындауы: ыстық жұмсарту тәсілі.

Қиманы немесе басқа зерттеліп жатқан объекттерді (тозаң дәндері, балдырлар, т.б.) 1 тамшы қосынды сұйықтығы бар заттық шыныға салады және жабынды әйнекпен жабады. Қосынды сұйықтықты таңдағанда сыну көрсеткіші ескеріледі, және осы қосынды сұйықтықтың сыну көрсеткіші заттық шыны мен жабынды әйнектің сыну көрсеткішімен сәкес болуы керек.Уақытша препараттарды дайындаған кезде қосынды сұйықтық ретінде көбінесе су, глицерин немесе глицерин қосылған су қолданылады. Сонымен қосавазелин майы, лактофенол, хлоралгидрат және оның негізіндегі қоспалар, левулеза, гумми-шәрбат (гумми-сироп), т.б. қолданылуы мүмкін.Тұрақты препараттардың ортасы ретінде канадтық бальзам, полистерол, глицерин-желатин, цедакс, селикат-глицеринді қоспа, поливинил спирті, БФ желімі және т.б. қолданылады. Жабынды шыныны екі саусақтың көмегімен шеттерінен ұстап, төменгі қырын сұйықтықтамшысының шетіне сүйір бұрышпен жақындатып, абайлап, бірқалыпты қозғалыспен және инемен ұстап тұрып, жібереді. Жабынды шынының шетінен шыққан артық сұйықтықты фильтр қағазының кішкене бөлігімен сүртіп алады, ал жетпей қалған сұйықтықты жабынды және заттық шынының шегарасына тамызу арқылы толықтырады. Жабынды шынының астына жиналған ауа көпіршіктерін иненің көмегімен жабынды шыныны ақырындап көтеріп және қайтадан бірқалыпты жабу арқылы жоюға болады. Жабынды шынының үстіңгі беті құрғақ болуы керек және заттық шыныға тығыз жабысып тұруы керек.

Заттық және жабынды шынылар таза және құрғақ болуы керек. Жабынды шынының қалыңдығы 0,2 мм-ден аспайды (көп жағдайда одан аз болады) және біркелкі емес басатын болса, оңай сынып кетеді, сол үшін оны жұмсақ майлықтың (салфетка) ортасына салып сүртеді. Жабынды шынының бетінде майлы іздер қалмас үшін оның бетін саусақтармен ұстауға бомайды.

2. Шатыршагүлділер тұқымдас өсімдіктердің қандай жалпы морфологиялық ерекшеліктері бар?

Шатыршагүлділер тұқымдасы (Apіaceae) — қос жарнақты өсімдіктер. Жершарындакеңтараған, әсіресеСолтүстік жарты шардыңтропиктікемесаймақтарындатаралған 300-дей туысы, 3 мыңнанастамтүрі бар. Қазақстанныңбарлықаймақтарындакездесетін 82 туысы, 227 түрібелгілі. Шатыршагүлділертұқымдасынегізіненбір не көпжылдықөсімдіктер, сирекбұтанемесеағаштүріндеөседі. Жапырақтарыкезектесіпорналасады, тілімденген, сабағыкөбінесеқуысты. Гүлдеріуақ, қосжынысты, күлтесі бес желекті, бес аталықты. Гүлшоғырыкүрделі не жайшатыршанемесешоқпарбас. Жәндіктерментозаңданады. Жемісі — тұқымша, жаңғақша. Шатыршагүлділертұқымдасыныңкөпшіліктүрі — пайдалыөсімдіктер. Араларындакөкөністіктүрлері (ботташық, сәбіз, балдыркөк, ақжелкек), тех. маңыздытүрлері (сасыр, кориандр), эфир майлылары (анис, зире, айован, кориандр), дәріліктүрлері (аскөк, амми, сасыр, т.б.) жәнесәндікүшінөсірілетіндері (шоқсары, астранция, балдырған) бар. Кейбіртүріөтеулы — утамыр, убалдырған, арамшөптүрлері де көп (әлпен, бежір, скандикс,), көптегентүрі — құндыжайылымшөбіжәнебалдыөсімдіктер.

Читайте також:

<== попередня сторінка	\|	наступна сторінка ==>
БИЛЕТ № 3	\|	Билет 6

Не знайшли потрібну інформацію? Скористайтесь пошуком google:

Генерація сторінки за: 0.003 сек.