Сипаттама: Түссіз немесе боялған мөлдір, жиі сары түсті, спецификалық иісті және дәмді.Ереже юойынша эфир майлары судан жеңіл.Көптеген эфир майлары ауаның және жарықтың әсерінен ақырындап тотығып түсін және иісін өзгертеді(қараяды). Кейбіреулері сақтағаннан қоюланады.
Қоспаларын анықтау:Майлы және минералды майлар. 1мл эфир майын 10мл спирті бар пробиркада араластырады;майлы майдың қараюы байқалмау керек.
Су:судың бар-жоғын дистилляция әдісімен анықтайды.
2. «Herba Leonuri» тұнбасындағы дәрілік шикізатты атаңыз, сапалы табылуы және медицинада қолданылуы.
«Herba Leonuri» тұнбасындағы дәрілік шикізаты сасықшөп шөптері.Щның негізгі әсер етуші заттары- флаваноидты гликозидтер,алкалоидтар,сапониндер, илік заттар т.б.Олардың сапалы болып табылуы бүтін шикізатта сабағы 40см дейін гүлімен және жапырағымен,сабағының түсі сұр-жасыл, жапырағы –қою-жасыл, ал иісі әлсіз,дәмі ащылау болу керек.Медицинада қолданылуы. Тұнба, сұйық экстракт және тұндырма түрінде қолданылады. Жоғары жүйкелік қозғыштықта, артериалды гипертензияда, вегето-тамырлы дистонияда қолданылады.
БИЛЕТ № 20
1. Жалбызтікен тамырында шырышы бар екенін қандай реактивпен көрсетуге болады? Реакцияның нәтижесі қандай?
Микроскоппен қарағанда көптеген шырышты жасушалар көрінеді.Суда шырыш ериді, жасушалар түссізге айналып бос болып көрінеді.Көлденең кесіндіні немесе ұнтақты аммиак ерітіндісімен немесе күйдіргіш натр ерітіндісімен сулағанда сары түске боялады(шырыш).
2. Эвкалипт жапырағында эфир майлары қайда орналасқан? Шынайылығын анықтағанда не үшін эвкалипт жапырағын сәулеге қарату керек?
Эфир майлары үлкен орын алады, дөңгелек немесе овалды формада мезофилде орналасқан және жапырақтың қалыңдығының жартысын алады;ішінде 1-2 қабат бөлетін жасушалары көрінеді.