• Гідрологія і Гідрометрія
• Господарське право
• Економіка будівництва
• Економіка природокористування
• Економічна теорія
• Земельне право
• Історія України
• Кримінально виконавче право
• Медична радіологія
• Методи аналізу
• Міжнародне приватне право
• Міжнародний маркетинг
• Основи екології
• Предмет Політологія
• Соціальне страхування
• Технічні засоби організації дорожнього руху
• Товарознавство продовольчих товарів

Тарау СУРЕТ САЛУ 2 страница

Бірінші қарындашпен сурет салу сабағынан кейін, балал
ға бірден бояу беруге асықпау керек. Балалардың қарындаіГ
пен сурет салу мүмкіншіліктері аз да болса бойына бекуі ао
мацызды. . ^а

Қарындашпен үш-төрт сабақта сурет салғаннан кейін ғаң_а бояулармен сурет салуға көшуге болады. Бірінші сабақта-ақ балаларға қыл қаламның түгін бояуға қалай абайлап батыру керектігін (педагог алдын ала қыл қаламды суға малып алады, әйтпесе бояу дүрыс алынбайды) және бояулы қыл қаламның тү-гін құтының ернеуіне қалай сүйкеп алып, содан соң сурет саду керек екендігін көрсетуі керек. Бояумен шұғылданудьщ барлық әдістерін бәрінен бүрын сурет салу дағдыларын баяу меңгеретін балаларға әлсін-әлсін ескертіп, көрсетіп отырған жөн. Оларды өз алдына істеп отырған әрекеттерін жоғалтып алмау үшін, . дүрыс шұғылданып отырғандарға ескертудін, қажеті жоқ.

Бірінші сабақта балалардың барлығына бір „түсті бояу бер-ген дүрыс, себебі, бояудың әр түрлі түстеріне кеңілдері алаңда-май қыл қаламмен жұмыс істеу әдістеріне аудару керек. Келесі сабақта барлығына жаңа бояу беруге болады. Балалар сурет салудың жолдарын меңгере бастаған жағдайда ғана бір сабаҚ-та әр столға әр түрлі бояулар қоюға болады, балалардын, бар-лығы бір түсті бояумен салып отырса да, бірақ суреттері әр түр-лі болып шығады. Содан соң әр столға 2—3 түсті бояулар да-йындалады.

Суреттердің кей уақытта үқыпты салынуының төмендеп ке-туінен қорқуға болмайды. Тәрбиешінің басқаруымен балалар бірте-бірте екі немесе үш түрлі бояулармен сурет салуды үйрене бастайды да, суреттері де қанық, әдемі болып шығады. Тәрбиеші балалардьщ қыл қаламнын, түгін бояуға толық малып алуларын қадағалап тұруы керек. Балалар әдетте қыл қаламды дер ке-зінде бояуға малып отыруды үмытып кетеді де, қыл қаламнын. не себепті сурет салмай қалғанын түсінбей, оны қағазға суйке-лей береді.

Балаларға қарапайь^м «малу» (қағазға кыл қаламнын кы^л"
шығын тигізу) тәсілімен беруге болатын образды мазмүнД^аР
ұсынылады: «ағаштардан жапырақтар түсіп жатыр», . «Ү^иге
жарық жағамыз», «қар жауды», «ёлкаға жарық шамдар сала-
мыз» т. с. с. Бүл сабақтардың алдында табиғат қүбылыстарЫ¹¹'
қоршаған ортаны бақылау жүргізіледі. . ,,

Қыл қаламның барлық қылшығын қағазға жатқыза тигізу

руіне қарай балаларға түрлі мазмұнды беру үшін тэсілін "^қоддануға мүмкіндік беру керек. _осЫ ^тэС ■ _Жарты жылдықта тәрбиеші белгілі-бір дидактикалық Екінч¹¹ _{мысалы: тә}рбиеші бейнелеген шарға жіптің суре-_міндеттеР^. _{салған доп} доімалап кёле жатқан үзын төсеніш-^{тіН> Т}а^Р палдактьщ басқышының т. б. суретін салу міндетін тін; . ^ _отырып, балаларды қарапайым бейнелер жасауға алып

келеД¹- ^ аяғында балаларға сызықтарды бір-біршен қандай йіо формада түйістіруді үсынуға болады, Балалар Д^а. V _үШі_н контурлық сипаты жоқ дөңгеленген формаларды ^эЛ1 ды Содан соң оларды үлкейтіп және кішірейтіп бейнелеу ^Саьінылады. Балаларға қарама-қарсылықты беру енді жылдың ?окында түсінікті бола бастайды.

Жылдың екінші жартысында балалар қағазға ашық түсті бояуды бір қалыпта жағатын сабақты әрі қарай жалғастыру кажет. Тәрбиеші балаларға қуыршақтьщ көйлегін, орамалын немесе колғабын әр түрлі дақтармен сәндейді. Бүл тапсырманың барлығьш балалар қүлшынып орындайды.

§ 4. Үйрету методтары мен тәсілдері, Турет салуға басшылық жасау

Балаларды бейнелеуге бейімдеу барысындағы негізгі міндет-ті жүзеге асыру үшін — тәрбиеші түрлі үйрету тәсілдерін қолда-нады.

Бірінші кішкентайлар тобында сурет салуды үйретуде ка-рындаш пен бояуларды дұрыс қолдану әдісін көрсету үлкен орын алады.

Собилерді үйретудегі бала өз бетінше емес, үлкендердің кө-мегімен әрекет ете бастаған кезде ен, тиімді тәсіл — баяу қи-мылды тәсіл: ондай жағдайда педагог баланың саусақта-рының арасында қарындашты ұстап, баланың қолымен бірге ^сУрет қимылдарын жүргізеді.

Баланың бұлшық еттері, әсіресе, бүгілу бүлшық еттері өте әлсіз келеді, сондықтан' бала сабақ басталысымен-ақ тез орын-Дықтьщ^үстіне бүкшиіп еңкейе бастайды. Педагог балалардың Дене кейіпін дұрыс ұстап отыруын талап етуі керек.

Қелесі сабақтарда да дене кейіптерінің дүрыстығын қадаға-

п тұру_ы қажет, ал кейбір балалар үшін сөз жүзінде ескертіп ^қ°ю да жеткілікті.

_Ке£,^әРб^Иеші Қарындашты қалай үстау керектігін көрсете тұрып, Қал ^ ^^алалаРДЫҢ оны дүрыс ұстамай отырғандығын байқамай н_еме^{атьш да} кезеңдері болады, олардың қарындашты екі қолдап д_{а к}^{се ж}ҰДырығына қысып, кейде сол қолына үстап отыратыны о_Раң ^3десеДі- Егер бүл теріс әдістерді дер кезінде түзетпесе, бала Дь% _<(,д^ағдыланьщ кетеді, кейін басқа үлгіні игеруі қиынға соға-^ңя Қарындашты дұрыс ал!»—деп сөзбен шектеліп калу

дұрыс емес. Баланың өзінің қарындаш немесе кылқаламмен
ғылдану тәжірибесі болмағандықтан, жағдайларды түзете¹^*
майды. Бұны тәрбиеші баланың қолын бірге ұстап, оньщ _Сау ^Әі)|-
тарьш қарындашқа қалай қою керектігін іс жүзінде кепе ^"
керек. Балаларда бұрыс әдістер калыптасып қалмау үщ{ң ^ет^'
бақтың барысында қарындашты қалай ұстап отырғандап °^а"
жиі көңіл бөліп, мүмкіндігінше түзетіп түру қажет. ^ІНа

Сурет сабағы балаларға қуаныш әкелетіндей болуы кеп Мүнда педагогтың сабаққа эмоционалды көңіл күй, балалаі) қызықтыру, олардың сурет салуға деген ынтасын тудыра біл^ іскерлігі үлкен роль атқарады. Балаға уақтылы көңіл белу » ^ не оны дер кезінде көңілдендіріп отыру маңызды. Егер бала бя~ лабақша режиміне үйренбеген болса, кейбір кезде тәрбиешінін тапсырмасын орындамай-тіпті шұғылданбай қойса, онда баланм корқытпай, байыппен баулыған жөн.

Балалардың қол үйлесімін дамыта отырып, оларға белгілі — бір сызықтарды қағаз бетіне жүргізуді үйретуде, тәрбиеші ойин-ды образды, эмоционалды формада жүргізуіне болады: ол қольі-мен қарындаш арқылы біркелкі ырғақты қимылдар жасайды бірінші неғүрлым қарапайымдарын (доғатәрізді артқа-алға)' сонан соңкүрделірек (бір орында шумақтар жасау), ал бала-лар осы қимылдарды қайталайды. Бұл кезде ол бірқалыпты айтып түруы кереқ: «Ары-бері» немесе «Жоғары-төмен», кейіні-рек «Түтін шықты, түтін будақтады!»—деп қимылды айтады.

Тәрбиешінің сездері балаларға заттардың образын бейнелі кимылдармен байланыстыруына, бүл қимылдарды түоінуіне мүмкіндік береді. Ойынның мүндай түрі, егер ол көңілді өткізіл-се және баланың ынтасына сәйкес келсе, онда ол неғүрлым үй-лесімді, батыл және ырғақты қимылдардың дамуына ықпал етеді. Балалар оны шын ьгқыластарымен қайталайтын болады. Олар «түтін будақтады», «жаңбыр себеледі», «қар жауды», «от жанды»,— деп тәрбиешінің шимайланған сызықтарға қойған аттарын естерінде сақтайды. Педагогтың сезі баланың әрекетін әрі үйымдастырады, әрі бағыттайды. Сурет салу процесі өмірде-гі байқалатын белгілі бір қүбылысты бейнелейтін болса, баланы еліктіреді де, ол оны суретте көрсетуге мүмкіндік іздейді.

Тапсырманың мазмұнына байланысты балаларға түрлі түсті қағаздар үсынуға болады. Егер балаларға ақ түсті емес, сүр немесе кегілдір түсті (тор көз) қағаз берсе, онда олар «терезе-де күн сәулесі шашырайды» тақырыбына әрі кеңілді, әрі мәнер-лі сурет сала алады. Мүндай түстің бетінде (алкызыл танба) күн сәулесі іспетті алаулап анығырақ керінеді. Балалар суретте-гі шұғылалы күнді көріп қуанады. Тәрбиеші өлеңді естеріне ту* сіреді:

Терезеден күн күліп түр, Бөлмемізге нұрын шашып. Балақайлар қол соғып түр, Күнге қарап қуанысып.

„_й,_дерді косу сабактың дұрыс, әрі әсерлі өтуше ық-^өркем ^си ^_ейң_егіенетін нәрсенің тұлғасын елестетуді артты-_пал етеДі де,

оаДЫ- _пяШ немесе бояумен ашық та, шуақты күннщ суретш V Карь¹"^ _{және тә}рбиеші рецепциялық-информациялык әдіс- « _салуды Ұ^сы" _Ыр_ЫП бейнелеп жатқан затты сөзбен айта жүріп !| «рГсал^ас/айды:

^с^ Дөңг^лек сызсақ топ-толық

Айналасыр шашақтап, Шыға келер күн болып...

Гүрет сабағын жүргізу барысында тақпақ өлеңдер пайдала-

іянызды методикалық тәсіл болып табылады.

^НУ Габактың алдында балалардың белсенділігін арттыру маңыз-

мпэк- мысалы, біреуін мольбертке шақырып, күн мен жапырак-

т-к суретін қалай салатынын көрсетуін өтінуі керек (бұл әдісті

«айталауға болады). Жолдастарының суретті қалай салып түр-

ғанын кызыға қадағалай отырған балалар ездері қарындаш пен

_Кыл каламды ала салып, өз қағаздарына сурет салғылары ке-

ліп кетеді. .....

Бірінші кішкентайлар тобында педагог балалармен бірігш жүмыс істейді. Тәрбиеші үлкен параққа үйді немесе шыршаны сала бастайды, ол бұдан кейін бұтақтарға немесе үйдің терезелеріне жарық түсіреді (алқызыл, сары түсті бояумен с"а-лады). Педагог пен балалардың бірге жүмыла жүмыс істеуінің арқасында, әдемі жаңа жылдық елканың және кешкі. ауылдың . алаулаған көрінісі пайда болады. Бүл ретте қарама-қарсы түс-тердің үйлесімін тауып пайдалану қажет.

Мүндай сабақтарды 5—6 баладан құралған шағын топтар-мен өткізген тиімді. Сабақтың соңында қараңғы терезелер мен жасыл шырша бүтақтарының арасынан жарқырап жанған оъ-тарға балалардың жақсылап қарауларына үсыныс жасау керек.

Тәрбиеші жыл бойына балаларға ез еріктерімен сурет салуы-^на үсыиыс жасайды. Сонын. нәтижесінде ол кездейсоқ бейнелен-

ген нәрселерге мән береді, осы суреттердің мәнерлілігін атап өтеді.

Жылдын, басында, бала,лар түрлі сипаттағы козғалыстарды

^^нДі ғана меңғере бастаған кезде, олардың суретінен қоршаған

оолмыстың кейбір заттарымен үқсастық іздеу бекер. Тек бірте-

фте, кездейсоқ түскен бейнелерді балалар қайталап сала бас-

Ранда тәрбиешінің не салғандығын сұрауына болады, немесе

2^Н^^С6Н^ ^^е^^нелеп беруін ұсынуға болады.

лың ^^{<астағы} балалармен «Ойлап тапшы, қандай сурет са-тар ^ДЫ" * ^деген тақырыпта ойын түрі ез алдарына бөлек сабак-_0Лд ^ӨТКізУге болады. Балаларға қарауға суреттер беріледі және Егеп ғ;^{6 салынған}Д^ЬІҒЬШ айтып береді (күн, үйшік, гүлдерс. с). ^терді ^^лалаР ^айта алмаса, онда тәрбиешінің езі күрделі сурет-¹ аитьщ беруі керек. Мысалы: «Биік қалын, шөптердің суреті

салынған», «Мына бір бүтақ қалай иіліп қалды екен? д^_у
жел тұрған болар», «Әуе шары үшып барады», «Алаңқайдд "
кен және кішкентай гүлдер өсіп келеді» т. б. Үл-

Суреттерде бірте-бірте үлкендерге түсінікті бейнелеу ф₀₀
сы пайда бола бастайды. Олар тіпті үлкендерге ғана емес, со ^Э'
мен қатар бөбектерге де түсінікті болады әрі оларға үлкең к
ныш әкеледі. Балалардың салған суреттері дақтардың, щ_Тпң
тардың, содан кейін формалардың ырғағы арқасында қі,,,*"
пайым әсерлікке ие болады. ^^а"

Жаңа түсініктермен балалардың санасын байыта отьірып тәрбиеші суретте алғашқы образдардың қалыптасуына жағд_а" жасайды. Педагог сабақтың соңында барлық салынған сур_ет! терді көруді үйымдастыра отырып, балаларда өздерінің, і_с. әрекетінің нәтижелеріне қызығушылықты, өз суреттеріне және басқа балалардың суреттерін қарай білуді тәрбиелеп, олардьш алуан турлілігіне, айшыкты түсіне куана білуге, бейненің зат-пен немесе қүбылыспен үқсастығын байқай білуге үйретеді.

ЕКІНШІ КІШКЕНТАЙЛАР ТОБЫНДА СУРЕТ САЛУ § 1. Тәрбиелеу және үйрету программасы

Көптеген балалар балабақшаға бірінші кішкентайлар тобы-нан емес, екінші кгшкентайлар тобынан — 3 жасқа толғанда ға-на бара бастайды. Мүндай жағдайда, бүлардың кепшілігі ушін бейнелеу іс-әрекеті жаңадан басталады. Сондықтан, бірінші кішкентайлар тобының программасындағы берілген міндеттер оларға таныс емес.

Екінші кішкентай тобының балалармен сурет салу жүмысы-на кіріспес бүрын, тәрбиеленушілердің қандай тәжірибелерінін бар екендігін білуі керек. Егер балалардың көпшілігі балабак-шада бірінші кішкентайлар тобында тәрбиеленсе, онда сурет салу екінші кішкентайлар программасы бойынша жүргізілуге тиіс. Ал, ондай тәжірибе балаларда болмаса, алғашқы сабакты оларды бейнелеу іс-әрекетіне ендіруге арнау керек.

Үш жасар баланың (2 жастағы баламен салыстырғанда) өмірлік тәжірибесі бай, олардың психикалық деңгейі жоғарЫ, демек мүның өзі алдыңғы топтағы бүкіл оқу программасын өт-пеуге мүмкіндік береді, оның үстіне екінші кішкентайлар тобы-на, белгіленген шешімдерді бірге жүзегё асырады.

Алғашқы сабақтан-ақ балаларды сурет салуға қызык,тыр^а тәрбиелеу керек. Жылдың басында балаларда іс-әрекет нәтиже-сіне қызығушылық байқалмайды және де салған суреттерін^1й сапасына жете мән бермейді.

Сабақ кезінде орындалған суреттердің қорытындысын тал-дау, балалардың жалпы сурет салуға деген бейімін арттырЫ"' тыңғылықты орындауға қалыптастырады. Жалпы топтык сабак-108

арда _Өздеріне бекітілген тәрбиешілердің қатысуы-_тар^{да Л}_ия және жазбаша көрсетулерді дұрыс тыңдап үйрену-_мсй аУ^ыз _өрНекі қимыл-әрекеттерге, маңайдағы қозғалыстарға ге. ^аЛуаНбөліп, оны орындауға шеберлік нығаяды. _назаР^ыН_езеІіДц балаларға тән нәрсе бейнелеу іс-әрекетінің ойын-

^^{Л К}\п кетуі, себебі баланың жалпы ширақтығымен. байла-ға ^^лас^_л «_Құс шокып тұр» дей отырып, қарындашпен дөңгелек нысты- _{с т};_н турткілей бастайди. Бұл сәттегі оның салынған _дәинін ^_тысуы ойыншықпен ойнауды еске түсіреді. ^С'^Валанын ойынға деген ұмтылысын оның сурет салуға ынта-ттыру _мақсатына пайдалану керек. Балалардың жай тол-^СЫНдьі шимайларын тәрбиеші кілемшелерге біріктіруіне болады: ^Кейін балалар тәрбиешімен бірге олармен қуыршақтар тұра-^к _н муйісті безендіреді. Осындай, қарапайым коллективтік жұ-мыстар балаларды сурет салуға қызықтыру тәрбиесін артты-раіы, Бірте-бірте дұрыс сипат қалыптаса бастайды.

Бслгілі бір заттарды, құбылыстарды суретпен салу қол ки-мылын дамытуды, олардың үйлесімін қадағалауын талап етеді. Бейне жасау үшін байқағыштық, заттар мен құбылыс-тарға көңіл тоқтату, иллюстрацияларды көре білу қабілетін дамыту кажет. Балаларды кейбір заттың езіне тән ерек-шеліктерін байқауға үйрету керек. Өйткені, олар суретке қон-дыруға қажет. Мысалы, шыршаның жасыл түстілігі немесе те-резедегі жауын тамшыларыньщ тамшылап түрған ырғағы т. б.

Тәрбиешінің балаларды қоршаған заттарды түйсіну, түсінуді ұйымдастыруымен оларда көзбен елестете алуы пайда болады. Осының нәтижесінде балалар толық болмаса да, жалпйлама бейнелер жасайды.

Сурет сабағында ырғақ, форма, түрлі-түстерді сезіну бірте-бірте дами бастайды. Өйткені заттарды бақылау, оларды қа-былдау, талдау, және одан кейін бейнелеу процесінде тәрбиеші балалардың назарын осы эстетикалық сапаларға аударады.

Балаларда өздеріне көбірек үнайтын, олардын, көңілін елікті-ретін түстерді таңдай білуі қалыптаса бастайды. Сонымен қа-тар заттардың нағыз түсін түйсіну жүзеге асады.- Тәрбиеші ба-лалардьщ бейнелеу қабілетін дамыта отырып, оларға өз бетте-Рімен мазмүқы бар сурет ойлап табуды ұсынады (бұл жаста алалардьщ ойлары аса жүйесіз, өте қарапайым келеді).

Ьала сурет салғанда, мүсін жасағанда жеткізе алмағанда-

та!)^{1 сөз}^^{ен а}йтып толықтырып отырады. Балалар салынған зат-

Р мен олардың мазмүны туралы: мысалы, күректі бейңелей

замь^{ЫП> <<мен}'^{ң мьі}надай күрегім бар, мен бүл күрекпен қүм қа- '

■Рал ^{Ш>> Ае}? ^^{ала т}үсіндіре бастайды. Салынған суреттер ту-

і мүндай айтылған сездерді қүптау керек.

Дамуь^ИНеЛе^^Д' ^меңгеРУ балаларда дербестіктің,. белсенділіктің

^л'Ктеп'^{Н Талап ете}ДІ- Тәрбиеші балалардың жеке-дара ерекше-

қ_ала?^{ш еск}ер_е отырып, кімге қандай іс-әрекет түрінде, кімге

сөз түрінде ескертулер жеткілікті екенін білгені жөн. Үй-

рену барысында алған дағды мен іскерлікті пайдалана отьщ балаларға дербес шешімдер табуға мүмкіндік беріледі. ^РЬіп,'

Егер бірінші кішкентайлар тобының мақ_с
Заттарды балаларды сурет салғанда белгілі бір ң_Әі?^ТЬ!
беинелеу _н- бейнелеуді түсінуге жетелеу болса, ал ек^'
ші кішкентайлар тобында затты бейнелеудегі тәсілдерді үйр_ет^Н"
ден бастайды. Балалар заттардың формасы, бояуы, көлемін^"
әр түрлі екендігінен мағлүмат алады. ¹⁽¹

Балаларға әрлурлі формадағы заттарды дөңгелек, тік бу рыш, үш бұрышты сол сияқты тік сызықтармен және олард_Ын" қиылысуын бейнелеуді үйретеді. Балалар бір бөлімді заттардц көлемі және формасы жағынан бірнеше бөлімдерден қуралғаң заттарды бейнелеуді меңгереді. Заттардың формасын беру ү_Щі_н ■ балаларға міндетті түрде форма тудыратын қолдың қозғалысын жасауды үйрету керек.

Программаның ізімен балаларға алғаш заттардың жай ц-рін, одан соң күрделі түрін бейнелеуді үйретеді. Бұл балаларға өздерін қоршаған әлем қубылыстары және неше алуан заттарын салуға, 'мүсін жасауға мүмкіндік береді.

Бала екінші кішкентайлар тобында форма тудырушы қозға-лыстарды жақсы игерген сайын кез келген заттар бейнесін әрі жеңіл.әрі еркін жасай алатын болады.

Ең бастысы—балаларға заттың формаоы мен қозғалыстар-дың аралығындағы байланыстарды түсінуді үйрету, оның кеме-гімен қағаз бетіне түсіре алатындай болу керек.

Тәрбиеші сурет салардан бүрын балаларды заттың форма-сымен таныстырады.

Балаларға әр түрлі заттардың суретін салу үйретіледі. Тәр-биешінің үсынған тақырыбы сан алуан болса, оқу тапсырмасы әрі кызық, әсерлі болады. Балалар ашық түсті допты, ауа шар-лары, елка моншақтарын және т. т. ынтамен салатьвд болады. Осы бейнелерді- меңгере келе, олар енді көлемі жағынан әр түр-лі заттарды бере алады. Мысалы, суреттерінде үлкен және кіш-кентай шыршалар, шарлар, жидектер, гүлдер пайда бола бастайды.

» Бейнелеуге қатысы жағынан алғанда тікбүрыш форма не-ғүрлым күрделі, сондықтан, оны меңгеруді жылдың екінші жар; тысынан бастаған жөн. Ашық түсті жалаушаларды, түрлі түсті текшелерді бейнелеу балалар суреттерінщ, апшшкацияның маз-мұнын байытады,

Жекелеген деңгелек, тікбұрышты бөліктерден балалар тір* кемелі арбаны қүрастырады.

Сәбилерді заттардың қүрылысын, беліктердің орналасуьін қарапайым түрде бере білуге үйретедІ. Олар тік шырша, биік ағаш, жатпайтын қуыршақтың, арбаиың суретін салады.

Программада балал^рға түрлі түсті дұрыс айтьш және ажь рата білуді үйрету мақсаты қойылған: қызыл, көк, сары, укасыл, қара, ақ сияқты кейбір реңдер (қызғылтым, кегілдір). 110

сабакта аталған түстермен шектеліп қалуға болмай-
длаида _жағдайд_а балаларға қоңыр, алқызыл, сүр түстер де
дЫ. ^^е^^едьі (олардың.атауын есте сақтау керек ёмес). Бүл топ-
усЫ^нЫ^_леНушілерден заттың тура түсін беру талап етілмейді.
та ^ТӘР _л{ _тусті өз талғамдарына қарай пайдалануларына бо-
Олар.^.Р _{қ ке}дбір заттар мен қүбылыстарды бейнелегенде ба-
_лады- _{ы т}үр_Лі і-үстің нағыз түрін түсінуге жетелеу керек («жа-
^лаЛацөптер өсіп түр», «Дқ қар жауып түр», «Сары балапандар
^сЫЛ ^асыл¹ шөптің бетінде жайылып жүр»).
*^а . Кішкентайлар тобында мазмүнды беру ерекше

Читайте також:

1. I. ОБРАЗОВАНИЕ СОЕДИНЕННЫХ ШТАТОВ 14 страница
2. А. В. Дудник 1 страница
3. А. В. Дудник 10 страница
4. А. В. Дудник 11 страница
5. А. В. Дудник 12 страница
6. А. В. Дудник 2 страница
7. А. В. Дудник 3 страница
8. А. В. Дудник 4 страница
9. А. В. Дудник 5 страница
10. А. В. Дудник 6 страница
11. А. В. Дудник 7 страница
12. А. В. Дудник 8 страница

Переглядів: 958